دو طرف درحالي براي طولاني‌ترين دور مذاكرات هسته‌اي در وين6برنامه‌ريزي كرده‌اند كه انگيزه اصلي‌شان خاتمه بحث هسته‌اي چند ساله ايران در همين دور است. گفت‌وگوهايي كه اگر به موفقيت بينجامد سرنوشت مسائل بسياري در برنامه هسته‌اي ايران و تحريم‌هاي آمريكا و اروپا طي سال‌هاي اخير عليه ايران روشن خواهد شد. عضو ارشد تيم مذاكره‌كننده كشورمان قبل از سفر درباره اين مذاكرات گفت: تلاش خواهيم كرد به راه‌حلي عادلانه و منطقي برسيم و با تثبيت حقوق مردم ايران به‌عنوان اولويتي اساسي، اين مذاكرات را با اقتدار، سربلندي، افتخار و پيروزي پشت سر بگذاريم. جلسات رسمي طبق روال قبلي در ساختمان سازمان ملل در وين و جلسات غيررسمي در هتل برگزار مي‌شوند. اما برنامه از قبل تعيين شده‌اي براي برگزاري مذاكرات دوجانبه و چندجانبه‌وجود ندارد. عراقچي گفته است: پيش‌بيني خاصي براي برگزاري جلسات دو و چندجانبه با هيأت‌هاي مذاكره‌كننده نشده اما طبيعت مذاكرات به‌نحوي است كه چون ما با 6كشور طرفيم، طبعاً هر جا احساس نياز كنيم كه لازم است با هيأتي جداگانه صحبت كنيم يا با 2هيأت نشست سه‌جانبه داشته باشيم اين كار را انجام خواهيم داد.
از آن طرف هم مقامات آمريكايي يك‌بار ديگر در آستانه مذاكرات هسته‌اي ايران و 1+5به فضاسازي عليه برنامه هسته‌اي كشورمان روي آورده‌اند. جان كري يك روز قبل از مذاكرات در يادداشتي در روزنامه واشنگتن پست گفته است: دستيابي به توافق هسته‌اي هنوز ممكن است اما زمان به سرعت رو به پايان است.ماه گذشته در شرايطي كه ايران و 1+5در آستانه مذاكرات وين5به سر مي‌بردند جواد ظريف وزير امور خارجه كشورمان در يادداشتي در روزنامه واشنگتن‌پست از طرف مقابل خواسته بود اجازه ندهند برخي توهمات، حركت چشمگيري كه براي پايان دادن به يك بحران غيرضروري و گشودن افق‌هاي جديد آغاز شده را از مسير خود خارج كند.
ظريف در يادداشت خود در واشنگتن‌پست با اشاره به «توهم»، «بهانه» و «توسل» طرف غربي به افسانه «گريز هسته‌اي» نوشته بود: در فاصله بين سال‌هاي ٢٠٠٥ تا ٢٠١٣، يعني زماني كه روابط ايران با غرب و آژانس در پايين‌ترين حد خود بود، ايران داراي زمان كافي، موانع محدودتر بين‌المللي، بازرسي‌هاي به نسبت آسان‌تر و سانتريفيوژهاي كافي براي ساخت بمب بود. با وجود تمام اين واقعيت‌ها، ما كوچك‌ترين قدمي براي ساخت تسليحات هسته‌اي برنداشتيم. 2گزارش متوالي ارزيابي اطلاعاتي ملي آمريكا متشكل از ١٦ نهاد امنيتي آمريكايي هم در سال‌هاي ٢٠٠٧ و ٢٠١٢ اين موضوع را تأييد كردند. حالا همتاي آمريكايي او در يادداشتي كه در پايگاه اينترنتي همين روزنامه منتشر شده با اتخاذ رويكرد منفي و طرح برخي موضوعات تكراري در موضوع هسته‌اي ايران مدعي شده است: ما مي‌دانيم اختلاف زيادي ميان نيت ظاهري ايران و محتواي واقعي برنامه هسته‌اي اين كشور وجود دارد. جان كري در يك فضاي مطالبه‌گري بدون اشاره به گزارش‌هاي اخير آژانس در تأييد فعاليت‌هاي شفاف‌ساز هسته‌اي ايران گفت: تهران بايد در مذاكرات با 6قدرت جهاني ثابت كند كه اهداف هسته‌اي‌اش ماهيت كاملا صلح‌آميز دارند.
جان كري درعين‌حال با اشاره به مذاكرات وين اذعان كرده است: در جريان اين مذاكرات، مذاكره‌كنندگان ايراني نيز جدي بودند. ايران با پيروي از توافقات‌مان در طرح اقدام مشترك برخي توقعات را برآورده كرده كه فضا و فرصت لازم براي پيشروي به سمت مذاكرات جامع نهايي را ايجاد كرده است.
پس از اينكه مذاكره‌كنندگان در آخرين دور مذاكرات ايران و 1+5در پايان خردادماه در وين با يكديگر ملاقات كردند، اختلافات زيادي در مورد مسئله غني‌سازي ايران باقي ماند. اظهارات جان كري حكايت از آن دارد كه با وجود فرافكني آمريكايي‌ها عليه ايران آنها مايل به پايان موضوع هسته‌اي ايران در وين6هستند. وزير امور خارجه آمريكا اظهار كرد: مذاكره‌كنندگان ما از اكنون تا ضرب‌الاجل 20ژوئيه در وين تلاش خواهند كرد. ممكن است فشاري براي افزايش اين زمان وجود داشته باشد اما تمديد توافق ممكن نيست مگر اينكه تمام طرف‌هاي مذاكره‌كننده با آن موافقت كنند. وي در ادامه نوشت: اختلافات در مذاكرات به‌دليل خواسته‌هاي غيرواقعي و زياد ما ايجاد نشده است، قدرت‌هاي جهاني تا اندازه ممكن از خود انعطاف نشان داده‌اند. اما فرصت ما براي دستيابي به توافق نهايي تا ضرب‌الاجل 20ژوئيه به سرعت در حال پايان يافتن است.
اظهارات كري همزمان با آن مطرح شد كه خبرگزاري رويترز از حضور ويليام برنز، معاون وزير امور خارجه آمريكا در دور جديد مذاكرات هسته‌اي ايران و گروه 1+5در وين6خبر داد. برنز پيش از اين در‌ماه گذشته 2بار با مقامات ايراني ديدار داشته است كه نخستين بار آن در ژنو به‌منظور انجام گفت‌وگوهاي دوجانبه در راستاي برطرف كردن اختلافات ميان تهران و قدرت‌هاي جهاني مذاكره‌كننده با ايران و سپس در وين پايتخت اتريش جايي كه مذاكرات هسته‌اي شكل گسترده‌تري به‌خود گرفت، بوده است.
يو‌اس‌اي‌تودي با بررسي ۲ پيشنهاد درباره برنامه غني‌سازي ايران به‌عنوان يكي از مسائل اختلافي اساسي در گفت‌وگوها نوشته است كه در طرح اول تعداد سانتريفيوژها كاهش يافته و تنها پس از ساخت رآكتورهاي جديد افزايش مي‌يابند و طبق طرح دوم اين دستگاه‌ها ارتقا يافته ولي تحت نظارت شديد قرار مي‌گيرند. براي دستيابي به هدف مطرح شده از سوي جان كري وزير خارجه آمريكا براي افزايش بازه زماني گريز هسته‌اي ايران به 6تا 12ماه، سانتريفيوژهاي ايران بايد به 5هزار عدد از نوع ابتدايي (نسل اول) آن محدود شود. درحالي‌كه يك برنامه غني‌سازي كه بتواند به ميزان كافي سوخت مورد نياز نيروگاه اتمي بوشهر را تأمين كند نيازمند حدود 100هزار سانتريفيوژ نسل اول است. شرمن نماينده آمريكا در مذاكرات گفته بود دو طرف اين مشكل اساسي را در آخر گفت‌وگوها حل مي‌كنند.
نظر شما